Nietrzymanie stolca Home // Nietrzymanie stolca

!

NIETRZYMANIE STOLCA I GAZÓW (FAECAL INCONTINENCE, ANAL INCONTINENCE)


Samoistne (nieświadome) nietrzymanie stolca wiąże się głównie z niewydolności mechanizmu zaporowego końcowego odcinka jelita grubego, jakim jest kompleks zwieraczy odbytu, przy czym dotyczą one zarówno stolca jak i gazów. Uszkodzenie mięśnia zwieracza wewnętrznego odbytu oraz obniżenie ciśnienia spoczynkowego w kanale odbytu powoduje objawy stałego, i nieświadomego plamienia. Patologiczne zmiany zachodzące w zwieraczu zewnętrznym odbytu skutkują natomiast brakiem możliwości utrzymania stolca w sytuacjach nagłego parcia. Ma to związek z obniżeniem ciśnienia skurczowego wewnątrz kanału odbytu. Niestety u większości chorych obserwuje się współistnienie uszkodzenia obydwu zwieraczy odbytu. Ponadto u chorych z nietrzymaniem stolca powstałym na podłożu chorób neurologicznych, obserwuje się także znaczne obniżenie czucia w obrębie odbytnicy i odbytu.


Epidemiologia nietrzymania stolca
Częstość nietrzymania stolca ocenia się na około 3-5% dorosłej populacji. Występuje zdecydowanie częściej u kobiet niż mężczyzn.
Objawy nietrzymania stolca i gazów:

• niemożność odróżnienia potrzeby oddania gazów/stolca,
• niekontrolowane oddawanie niewielkich porcji kału,
• brudzenie bielizny.

Przyczyny nietrzymania stolca i gazów

1. Pierwotne nietrzymanie stolca – porażenie nerwów regulujących pracę zwieracza odbytu.

• wady wrodzone ośrodkowego układu nerwowego,
• urazy uszkadzające ośrodkowy układ nerwowy,
• guzy nowotworowe i stany zapalne ośrodkowego układu nerwowego,
• rwa kulszowa – u około 25% chorych występują zaburzenia kontroli oddawania moczu i stolca,
• po zabiegach neurochirurgicznych 60 % pacjentów skarży się na zaburzenia kontroli defekacji,
• stwardnienie rozsiane (SM) – 50 % pacjentów skarży się na zaburzenia kontroli defekacji,
• rozszczep rdzenia prowadzi w 80% przypadków do nietrzymania stolca.

2. Czuciowe nietrzymanie stolca – nieprawidłowa czynność receptorów zwieracza odbytu.

3. Ruchowe/motoryczne nietrzymanie stolca – na skutek uszkodzenia zwieraczy odbytu.

• poporodowe – najczęstsza przyczyna wszystkich przyczyn nietrzymania stolca,
• powikłania po operacjach w obrębie odbytu (szczeliny odbytu, ropnie okołoodbytnicze, wypadanie śluzówki odbytnicy),
• po zabiegach proktologicznych (dywulsja odbytu),
• pourazowe (urazy typu „nadzianie na pal”, urazy odbytu w wyniku gwałtu, samouszkodzenia),
• polineuropatia w przebiegu wieloletniej cukrzycy u 20% chorych przebiega z objawami nietrzymania stolca i moczu,
• wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniewskiego- Crohna,
• proces starzenia.

Cele rehabilitacji w nietrzymaniu stolca i gazów:

• wyeliminowanie czynników zwiększających przeciążenie układu wydalniczego,
• zwiększenie siły mięśniowej dna miednicy,
• mobilizacja blizny pooperacyjnej,
• torowanie czucia proprioceptywnego,
• korekcja wad postawy ciała oraz zaburzeń biomechanicznych kompleksu lędźwiowo-miednicznego.

Fizjoterapia w nietrzymaniu stolca i gazów

Rehabilitacja jest niezbędnym elementem procesu leczenia zaburzeń gromadzenia i wydalania stolca, ponieważ jako jedyna, stwarza możliwość regeneracji struktur nerwowych, naczyń włosowatych, śluzówki oraz wzmocnienia i odbudowy koordynacji mięśni dna miednicy (odruchu defekacji).

Chorzy, u których nie wykryto defektu zwieraczy lub ich ubytek nie przekracza ¼ obwodu, przy zachowanym obwodowym unerwieniu, kwalifikują się do leczenia metodą treningu behawioralnego.

Podstawą naszej terapii są specjalistyczne ćwiczenia gimnastyczne, wzmacniające nie tylko dno miednicy, ale także poprawiające ogólną sprawność oraz postawę ciała pacjentów.

Prawidłowe napięcie mięśni w rehabilitacji dna miednicy jest kluczem do sukcesu terapii, dlatego każdy etap terapii jest kontrolowany za pomocą ultrasonografu (sonobiofeedback) lub elektromiografu (EMG-feedback).”

Jeśli nie stwierdza się ubytków morfologicznych w zakresie kompleksu zwieraczy, przy obniżonej wydolności skurczowej i upośledzonym unerwieniu obwodowym, wydolną metodą terapii jest przezodbytowa elektrostymulacja (ES).

W tej metodzie wykorzystywane są elektrody doodbytnicze, które za pomocą impulsów elektrycznych wywołują skurcz zwieraczy odbytu. Tego typu stymulacja mięśni powoduje stopniowo wzrost napięcia i siły skurczu zwieraczy odbytu. Metoda ta jest również bardzo pomocna w leczeniu nietrzymania moczu.

W rehabilitacji wykorzystujemy również zabiegi z zakresu medycyny fizykalnej takie jak: prądy TENS, laser biostymulacyjny, pole elektromagnetyczne, lampę Sollux, lampę bioptron, Kinesiology Taping.

W celu zapewnienia naszym pacjentom intymnej atmosfery, dyskrecji oraz indywidualnego podejścia, terapię przeprowadzamy indywidualnie.  Zabiegi oraz ćwiczenia prowadzi magister fizjoterapii Bartosz Mitkowski.

Ćwiczenia mięśni dna miednicy składają się z 4 etapów
I. ETAPII. ETAPIII. ETAPIV. ETAP
Nauka lokalizacji i odczuwania skurczu dna miednicy.
Nauka napinania, odczuwania i dawkowania różnej siły mięśni.
Trening siły i wytrzymałości mięśniowej.
Przenoszenie zdobytych sprawności na sytuacje dnia codziennego.

Usługi świadczone na terenie województwa mazowieckiego oraz łódzkiego.